(Φωτό: Το νοτιοανατολικό τμήμα του συνοικισμού της Νέας Σμύρνης. Στα δεξιά διακρίνεται το αγίασμα της Αγίας Παρασκευής.)
Φέτος συμπληρώνονται 90 χρόνια από την ίδρυση της πόλης μας.
Μέσα απ’ αυτή τη σελίδα, θα κάνουμε μια αναδρομή (σε συνέχειες) στην ιστορία, όχι μόνο της πόλης μας, αλλά και της Σμύρνης, απ’ όπου ξεκίνησαν όλα.
Θα ξεκινήσουμε από τα προϊστορικά χρόνια και θα φτάσουμε στο σήμερα…
Οδηγός μας, το Λεύκωμα της πόλης μας «Νέα Σμύρνη, από την καταστροφή στη δημιουργία», του οποίου η δεύτερη έκδοση κυκλοφόρησε πριν από λίγους μήνες.
Οι πρόσφυγες στην Ελλάδα
Η πολιτική των φορέων που είχαν αναλάβει την αστική αποκατάσταση συνέτεινε στον διαχωρισμό των προσφύγων σε πλούσιους και φτωχούς, αφού ο τρόπος απόκτησης κατοικίας εξαρτήθηκε από την οικονομική τους δυνατότητα.
Οι πρώτοι αποκτούσαν ακίνητα σε δημοπρασίες ή ενισχύονταν για να χτίσουν κατοικίες σε κεντρικές αστικές περιοχές, ενώ οι δεύτεροι στην καλύτερη περίπτωση στεγάζονταν από τις κρατικές υπηρεσίες στους προσφυγικούς συνοικισμούς. Εκτός αυτών, υπήρχαν και εκείνοι που δεν είχαν ακόμη επωφεληθεί από το πρόγραμμα κοινωνικής στέγης και διέμεναν σε κάθε είδους πρόχειρα καταλύματα.
Το 1927, το 71% των προσφύγων ήταν εγκατεστημένο σε συνοικισμούς.
Στην Αθήνα, οι περισσότερες οικογένειες, σχεδόν το 37%, ζούσαν σε κατοικίες που αγοράστηκαν ή ενοικιάστηκαν με δικά τους έξοδα και ακολουθούσαν αυτές που ζούσαν σε αυτοσχέδιους συνοικισμούς από κατοικίες, χαμόσπιτα και τρώγλες. Ένα σημαντικό μέρος των προσφυγικών οικογενειών που ζούσε στις πόλεις, περίπου το 29%, κατοικούσε σε ακατάλληλες κατοικίες, όπως στρατώνες, στρατιωτικά παραπήγματα, εργαστήρια, σκηνές και τρώγλες κάθε είδους.
Η δημιουργία της Νέας Σμύρνης αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση, αφού σχεδιάστηκε για τους πρόσφυγες των μεσοαστικών και αστικών κοινωνικών στρωμάτων, οικοδομήθηκε αφού είχε καταλαγιάσει η αναστάτωση των πρώτων χρόνων της προσφυγικής εγκατάστασης και, το κυριότερο, εντάχθηκε εξαρχής στο σχέδιο πόλεως.
Η προέλευση των προσφύγων που έλαβαν κλήρους στη Νέα Σμύρνη ήταν κατά κύριο λόγο από τα ιωνικά παράλια.
Συγκεκριμένα, από τη Σμύρνη προερχόταν το 23%, από το Αδραμύττι, το Αϊβαλί, τη Φώκαια, τα Μοσχονήσια, τα Βουρλά, τον Τσεσμέ και την Έφεσο το 17%, από τον Πόντο το 12%, από τη νότια Μικρά Ασία το 10%, από την Κωνσταντινούπολη το 9%, από τη Θράκη επίσης το 9%, από την κεντρική Μικρά Ασία το 8%.
Ένα ποσοστό 12% αποτελούσαν οι γηγενείς κάτοικοι, ο συνοικισμός των οποίων ονομαζόταν Φάρος και βρισκόταν στο βορειοανατολικό τμήμα του σύγχρονου Δήμου Νέας Σμύρνης.
Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο, ο Φάρος εντάχθηκε στο σχέδιο πόλεως της Νέας Σμύρνης το 1937.
