Εστία Νέας Σμύρνης

Ιστορικό

Από το 1922 που ξεριζώθηκε από τη Σμύρνη, ο ιστορικός σύλλογος «Πανιώνιος» στεγαζόταν στο Παναθηναϊκό Στάδιο.

Στο μεταξύ, ξεκίνησε η δημιουργία της Νέας Σμύρνης, του προαστίου που στέγασε τους Μικρασιάτες πρόσφυγες, στο πολεοδομικό σχέδιο της οποίας είχε προβλεφθεί χώρος για αθλητικές εγκαταστάσεις.

Παρά την ίδρυση, από το 1928, του «ΑΟ Νέας Σμύρνης», του μετέπειτα γνωστού «Μίλωνα», αποφασίστηκε να δημιουργηθεί στάδιο για τη μεταφορά και τη στέγαση του Πανιωνίου, που είχε καταφέρει να επιβιώσει από τη λαίλαπα της καταστροφής και της προσφυγιάς.

Τον Νοέμβριο του 1937, σε κοινή συνεδρίαση, το Δ.Σ. του Πανιωνίου, υπό τον πρόεδρο Δημητρό Καραμπάτη και το συμβούλιο της τότε Κοινότητας Νέας Σμύρνης, υπό τον κοινοτάρχη Αθανάσιο Καρύλλο, συμφώνησαν να μεταφερθεί ο σύλλογος στη Νέα Σμύρνη και όρισαν ως χώρο ανέγερσης του Γυμναστηρίου, μία έκταση 18,3 στρεμμάτων, στα νότια του Ασύλου «Άγιος Ανδρέας». Έτσι, μπήκαν οι βάσεις για τη μεταφορά του σωματείου στη συνοικία, όπου είχαν εγκατασταθεί από το 1926 οι πρόσφυγες από τη Σμύρνη.

Στις 26 Φεβρουαρίου 1938, γίνεται η δημοπράτηση της έκτασης και ο χώρος αρχίζει να διαμορφώνεται σε στάδιο με στίβο, κουλουάρ κλπ. Τον Ιούνιο του ίδιου έτους, ο Πανιώνιος διοργανώνει στο δικό του γυμναστήριο, τους «Λαϊκούς Αγώνες Εργαζομένων», που είχε καθιερώσει με σκοπό την αναζήτηση νέων αθλητικών ταλέντων. Τον ίδιο μήνα, γίνεται η θεμελίωση των εγκαταστάσεων του σταδίου, διαστάσεων 170×110 μ., στο οποίο προβλέπεται ποδοσφαιρικό γήπεδο διαστάσεων 105×70μ.

Το 1939, κτίζονται τα αποδυτήρια, έγινε περιτοίχιση και άλλα έργα.

Στα τέλη του καλοκαιριού του 1940, πραγματοποιούνται, για πρώτη φορά, ποδοσφαιρικοί αγώνες, τα έσοδα των οποίων προσφέρονται για την επισκευή του τορπιλισμένου πλοίου «Έλλη». Στις 15 Σεπτεμβρίου 1940, τελούνται τα επίσημα εγκαίνια και ο πανηγυρικός εορτασμός της 50ετίας του συλλόγου, τον βρίσκει εγκατεστημένο σε δικό του χώρο.

To «Στάδιο Νέας Σμύρνης», όπως ονομάστηκε, επεκτάθηκε σε διάφορες περιόδους με τελευταία ανακαίνιση το 2003.

Οι εξέδρες του κτίστηκαν σταδιακά. Από τη δεκαετία του ’70 είχαν σχήμα πετάλου, με τη νότια πλευρά να είναι άχτιστη. Αργότερα, η χαμηλή εξέδρα της βόρειας πλευράς που στηριζόταν σε χωματένιο ανάχωμα, αφαιρέθηκε για να γίνουν άλλες εγκαταστάσεις και χτίστηκε διώροφη εξέδρα στο νότιο πέταλο.
Έτσι πάλι απέκτησε σχήμα πετάλου, με άχτιστη τη βόρεια πλευρά.

Μετά τους σεισμούς του 1999, η διώροφη εξέδρα στο νότιο πέταλο δεν χρησιμοποιείται λόγω της κακής κατάστασης του άνω διαζώματος.

Το 2003, κατασκευάστηκε νέο σκέπαστρο πάνω από τη δυτική κερκίδα.

Από το 2009, στους ποδοσφαιρικούς αγώνες καθιερώθηκε το ηλεκτρονικό εισιτήριο.

Πριν την τοποθέτηση των καθισμάτων, η χωρητικότητα του σταδίου ήταν περίπου 20.000 θεατές. Από το 2007 μέχρι σήμερα, η χωρητικότητα του γηπέδου πέφτει στους 11.115 καθήμενους θεατές, από 17.500, που είναι η υφιστάμενη χωρητικότητα, λόγω έλλειψης αδειοδότησης των θυρών 8 και 9, στο πέταλο.

Το ρεκόρ εισιτηρίων του γηπέδου είναι 20.950 και σημειώθηκε στις 27 Ιανουαρίου 1974, για τον ποδοσφαιρικό αγώνα πρωταθλήματος Α΄ Εθνικής, μεταξύ των ομάδων «Πανιώνιος-Παναθηναϊκός».

Επίσης, τη δεκαετία του ’70 είχαν σημειωθεί προσελεύσεις άνω των 20.000 και σε άλλους σημαντικούς αγώνες.

Με τη σημερινή χωρητικότητα, σημειώθηκε ρεκόρ προσέλευσης θεατών (sold out) σε σημαντικούς αγώνες του Πανιωνίου, όπως εναντίον της Λάτσιο, την Άνοιξη του 1999, για τα προημιτελικά του κυπέλλου Κυπελλούχων, της Μπαρτσελόνα, το 2003, για τον β΄ γύρο του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ και τον Παναθηναϊκό -επίσης- το φθινόπωρο του 2008, για το πρωτάθλημα.

Στο γήπεδο Πανιωνίου, διεξάγονταν τη δεκαετία του ’60 και για αρκετά χρόνια, το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Πεντάθλου Γυναικών-Νεανίδων και Τριάθλου Κορασίδων, π.χ. από το 1964 ως το 1968.

Τη δεκαετία του ’90, διεξήχθησαν κάποιες χρονιές τα πανελλήνια πρωταθλήματα βάδην εντός σταδίου ανδρών-γυναικών και εφήβων-νεανίδων, π.χ. το 1996.

Το 2000, διεξήχθη ο τελικός για το Κύπελλο ποδοσφαίρου ερασιτεχνών Ελλάδας ΠΑΝΟ Μαλλίων-Ορφέας Σουρωτής 2-1.

Το 2004, διεξήχθη ο τελικός του Κυπέλλου Ελλάδος Παναθηναϊκός-Ολυμπιακός 3-1, εξαιτίας έργων που πραγματοποιούνταν στο ΟΑΚΑ εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων 2004.

Έχει αποτελέσει αρκετές φορές την έδρα των «μικρών» εθνικών ομάδων: Νέων, Ελπίδων για τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, καθώς και της Ολυμπιακής ομάδας για τα προολυμπιακά τουρνουά.

Ως ουδέτερη έδρα, έχει φιλοξενήσει αγώνες μπαράζ μεταξύ ομάδων διαφόρων κατηγοριών.

Εκτός από γήπεδο του ποδοσφαιρικού Πανιωνίου, έχει χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς προσωρινά και από άλλους συλλόγους που, για διάφορες αιτίες, δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τη δική τους έδρα, όπως οι ΑΕΚ, ΓΣ Καλλιθέα κ.ά.

Επίσης, έχει φιλοξενήσει καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, συναυλίες Ελλήνων και ξένων τραγουδιστών και συγκροτημάτων, όπως των Metallica, στις 27 Ιουνίου 1993.